*** Fotografyanin ikinci sayisinda Doga Fotografçiligi bölümündeki yanlislar asagidaki gibi düzeltildi.

1- konunun film üzerine düsen büyüklügü x1
konunun film üzerine düsen büyüklügü x0,1 ----------olacakti,

2- gerçek büyüklügünden baslayarak x10 (10/19)
gerçek büyüklügünden baslayarak x10 (10/1) ------- olacakti,

3-EKIPMAN
1. Makro Objektifler : Konuyu 1/2 (x0.5) veya 1/1 (x1) (gerçek büyüklük life science) oraninda
1. Makro Objektifler : Konuyu 1/2 (x0.5) veya 1/1 (x1) (gerçek büyüklük life size) ----- olacakti.

V- YABANIL HAYVAN FOTOGRAFLAMA

Konusunu memeliler, kuslar, sürüngenler ve amfibilerin olusturdugu yabanil hayvan fotografçiligi, doga fotografçiliginin en zor alanidir. Sabir gerektirir. Çünkü hayvanlar, özellikle kuslar ve memeliler insan siluetini uzaklardan görseler bundan ürkmektedirler. Bu durumda ya kaçarlar ya da arada belirli bir emniyet mesafesi birakarak uzaklasirlar. Teleobjektif kullanmak ve gizlenmek iyi bir çözümdür.

Teleobjektifinizin odak uzunlugunun yeterli olmadigi, bunu arttirmak istedigimiz durumlarda "telekonverter" kullanabilirsiniz. Makinenin gövdesi ile objektif arasina takilan konverterlerin kenarlarinda 1,4X, 2X, 3Xgibi degerler yazar ve bu degerlerin ölçüsünde objektifin odak uzunlugunu arttirirlar. Örnegin, 2X bir telekonverter ile 200 mm lik bir objektif kullanirsak, objektifimizin odak uzunlugu 400 mm ye çikar. Ancak diyafram degerinde iki duraklik bir azalma olur. Yani, en genis diyafram açikligi f:4 olan 200 mm lik objektifin, 2X bir telekonverter ile kullanildiginda, en genis diyafram açikligi f:8 e düser.

Teleobjektifler agir ve isik geçirgenligi az olan objektiflerdir. Bu nedenle elde kullanilmalari zordur. Tripod, monopod veya dipçik gibi tasiyicilara gerek vardir.

Sürüngen ve amfibi fotografi çekerken çok yavas hareket etmek gerekir. Çünkü bu hayvanlar hareketten ürkmektedirler. Onu gözünüz vizörde uzun süre hareketsiz beklemeniz gerekebilir.

Memeliler, koku ve görme duyulari son derece gelismis hayvan grubudur. Çok uzaklardan varliginizi algilayabilirler. Üstelik pek çok memeli türü gece faaliyet gösterdikleri için fotograflanmalari oldukça zordur. Ancak memeli hayvanlar kizisma dönemlerinde gündüzleri hareket halindedirler ve çiftlesme üzerine yogunlastiklari için çevreye olan dikkatleri de azalmis durumdadir. Memeli fotografi çekerken rüzgari karsidan almak sarttir.

Kuslar memelilere göre daha kolay fotograflanabilirler. Çünkü kuslar gündüz faaliyet gösteren hayvanlardir ve yurdumuzda kuslarin bir arada bulundugu sulak alanlar vardir. Ayrica ülkemiz önemli kus göç yollari üzerinde bulunmaktadir.

Memeli veya kus fotografi çekerken gizlenme yöntemleri kullanmak fotografçiya yabanil hayata daha çok yaklasma olanagi verir.

Gözlenmenin en basit sekli bir gizlenme agi kullanmaktir. Yatmis veya çökmüs pozisyonda sizi tamamen kapatip kamufle edecek büyüklükte bir ag bu is için yeterlidir.

Bunun disinda baska gizlenme biçimleri de vardir.

1. Sabit Gizlenme yerleri: Bunlar milli parklarda ve tabiati koruma alanlarinda bulunan gözlem kuleleridir. Ülkemizde Manyas Kus Cenneti ve Sultan Sazligi'nda bulunmaktadir. Daha çok kus gözlemcileri düsünülerek yapildiklari için fotografçilara pek hitap etmezler. Yine de çok güçlü teleobjektifler kullanarak fotograf çekilebilir.

2. Seyyar Gizlenme Araçlari: Sulak alanlarda üzeri kamufle edilmis sandallar bunlara iyi bir örnektir. Ayrica hayvan-bilimcilerin kullandigi kamufle edilmis motorlu araçlar da bu gruba girer. Karayolu kenarinda gördügünüz kuslar arabalarin varligina pek ses çikarmazlar. Bunlari araba içinden fotograflayabilirsiniz.

3. Tasinabilir (portatif) Gizlenme Çadirlari: Geçici olarak kurulan gizlenme çadirlari çesitli biçimlerde olurlar. Gelgit olaylarinin fazla oldugu bölgelerde uzun bacaklar üzerine kurulan platform, gizlenme agi ile gizlenmistir. Sular çekildigi zaman yerlestirirler ve sular yükseldiginde sulak alanin veya gölün içinde kalirlar.

Toprak üzerinde kurulanlar ise oldukça hafif (çünkü belirli mesafeleri siz tasimak zorunda kalabilirsiniz), yagmura ve rüzgara karsi dayanikli olmalidir. Gizlenme çadirini kuslar hemen kabul etmeyebilirler. Bu durumda çadiri kurduktan sonra bir iki gün beklemelisiniz.

Ya da gizlenme çadirini bir arkadasinizla birlikte kurun ve siz içine girdikten sonra arkadasiniz uzaklassin. Kuslar insan tehlikesinin uzaklastigini sanacaktir. Çünkü sayi saymayi bilmezler.

Fotograf çekimi sirasinda kuslarin motor veya obturator sesinden ürkmelerini önlemek için makineyi saran yastikli örtüler üretilmektedir.

Gizlenme disinda, yabanil hayvanlarin fotografi uzaktan kumanda yöntemiyle de çekilebilmektedir. Bir çok hayvan bir tripod üzerinde ve çevresinde insan olmayan bir fotograf makinesinden ürkmez. Özellikle de parlak kisimlari siyah bir bantla matlastirilirsa.

Uzaktan kumanda ile fotograf çekmek için tripod üzerine yerlestireceginiz makinenize bir de motor eklemeniz gerekir.

Uzaktan kumanda için hangi yöntemi seçerseniz seçin, konunun (hayvanin) gelebilecegi yere makinenizi önceden netlemeniz gerekir. Örnegin kuslar, üreme ve yavru zamani kuluçka ve yavrulari beslemek için gün boyu yuvaya ugrarlar. Benzer sekilde yer altinda yasayan memeliler yiyecek bir seyler bulmak için yer üstüne çikarlar.

Önceden kurulmus ve netlenmis makineyi uzaktan kumandayla çalistirmanin en basit yolu hava pompali bir deklansör uzatma kablosu (5-6 m) kullanmaktir.

Motor baglantili, elektronik olarak çalisan bir uzatma kablosu hem daha uzaktan (25 m) hem de hava ile çalisan kablodan daha hizli çalisir. Motorlu sistem kizil ötesi isin veya radyo kontrolü ile daha uzak mesafeden (asik arazide 700 metreden daha fazla) kullanilabilmektedir. Bu sistemde bir alici bir de verici vardir. Alici, fotograf makinesinin üzerinde, verici ise fotografçinin elindedir. Fotografçinin makineyi çalistirmak için bir sinyal göndermesi yeterlidir. Isin sisteminin en önemli dezavantaji, isinin aliciya dik bir açiyla gelmesini ayarlamanin zorlugudur. Radyo kontrol sisteminde ise böyle bir sorun yoktur.

Daha gelismis bir yöntemde ise makineyi modelin (hayvan) kendisinin çalistirmasidir. Gece faaliyet gösteren hayvanlari hareket ya da uçus halinde fotograflamaya olanak verecek bu teknikte, üçayak üzerine baglanmis motorlu bir makine, bir veya iki flas ve hayvanin geçis yoluna bir foto elektrik isik demeti gönderen bir kontrol kutusu vardir. Hayvan bu isik demetinin içinden geçerken yansiyan isinlar kontrol kutusuna geri döner ve bu yolla makine ve flaslar çalisir. Ancak bu arada çok kisa bir gecikme olacagi için makineyi bu gecikmeye göre ayarlamak gerekmektedir.

Kaynaklar

1. AKARSU, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlügü, Türk Dil Kurumu Yayinlari, Ankara, 1979.
2. ANGEL, Heather. The Book of Nature Photography, London, 1987.
3. ATLAS, Harita Dizisi 4, Türkiye Çiçek Haritasi.
4. GÜRPINAR, Tansu. Doga Fotografçiligi, Fotograf, Sayi: 50, 51, 52, 53, 55, 56.
5. SHAW, John. The Nature Photographer's Complete Guide To Professional Field Techniques, 1994.
6. TURAN, Nihat. Türkiye'nin Av Yaban Hayvanlari, 1984.