Fotoğraf yapma heyacanımı besleyen ‘doğrudan fotoğrafın’ gücü ve büyüsüne olan tutkum, çocukluğumun panayır anıları ile birleşince, kaybolmaya yüz tutan geleneksel panayırlar benim için ‘orada olmanın’, ‘tanıklık etmenin’ ötesinde bu fotoğraflarda var olmaya başladı.
Çocukluk-gençlik dönemini, özellikle televizyon öncesi yıllarda, taşrada yaşamış olanlar için panayır’ın özel bir yeri vardır. Geleneksel panayırlar yöre halkı için olağandışı hareketlilik demektir. Panayır alışveriş, hayvan ticareti, aynı zamanda eğlence anlamında büyük bir ilgi odağı oluşturan; özlemle beklenen bir şenliktir. Düzce’de geçen çocukluk yıllarımda yaz döneminde, açık alanda kurulan panayır benim için de büyük bir heyecan ve eğlence kaynağı olmuştur. Küçük harçlıklarımızla eğlencenin en fazlasını yaşamak için panayır alanında döner dururduk. Apollo ile aya ayak basan insanın aydaki ilk yürüyüşüne ait belgesel filmi ilk kez panayırda izlemiştim. Zati Sungur, ip cambazları, çadır gösterileri, vugi-vugi’yle orada tanışmıştım…
Panayır birçok yörede olduğu gibi artık Düzce’de de kurulmuyor... Vizörümden gözlemlediklerim anılarımdaki panayır ile pek çok benzerlikler gösteriyor. Alışveriş, hayvan ticareti, eğlence ortamı hala şaşırtıcı düzeyde renkli, dinamik...
Günümüz panayırları taşrada azalarak da olsa varlığını sürdürüyor. Panayırla birlikte özellikle eğlence unsurunun yok olması, çocuklarımızın biraz daha toprak, çimen ve gökyüzünden mahrum kalmaları demek. Kentlerde kurulamayan, pahalı rant alanlarında yerini bulamayan panayırlar beraberinde çocuklar için çok önemli bir unsuru da tarihe gömüyor… Beni panayırların peşinde, kasabadan kasabaya sürükleyen, bu çalışmanın arkasındaki şeyin özeti belki de şu kasaba çocuğunun, yüzünde kocaman bir tebessümle, yürekten söylediği sözde gizlidir:
“Çek abi!. fotoğrafımı göndermesen de çek!. benden sana hatıra olsun!...” (*) Yusuf Darıyerli
İstanbul, Ocak 2007
| | | | | |
İznik,2002
| |
Manyas, 2005
| |
Bayramiç, 2005
| | | | | | |
Dursunbey, 2001
| |
Bigadiç, 2001
| |
Edirne, Lalapaşa, 2004
| | | | | | |
Lapseki, Çardak, 2004
| |
Pamukova, 2002
| |
Manyas, 2005
|
| | | | | |
Balya, Orhanlar Köyü, 2005
| |
Balya, Yazlık Köyü, 2006
| |
Gerede, 2004
| | | | | | |
Pamukova, 2003
| |
Edirne, 2001
| |
Edirne, 2001
| | | | | | |
Edirne, 2003
| |
Edirne, 2003
| |
Pehlivanköy, 2003
| | | | | | |
Kırkağaç, 2003
| |
Pamukova, 2003
| |
Manyas, 2005
| | | | | | |
Manyas, 2005
| | | | |
(*) Sayın Zati Ungur'un öğrencilerinden sayın Sermet Erkin'den gelen bir uyarı notu :
"Zati Sungur sanat yaşamı süresince hiç bir zaman ne çadırlarda ne de panayır ortamında gösteri yapmamıştır. Bu söz belki "Zati Sungur tarzı sanatçılar" anlamına kullanılmış olabilirse de, doğrunun tarafınızdan bilinmesininin gerekliliğine inanmaktayım."
|