RENKLİ FİLMLERİN YAPISI
Elif İnan
Renkli filmlerdeki üç emülsiyon tabakasının en üstündeki emülsiyon
tabakası mavi ışığa karşı duyarlı yavaş bir emülsiyondur. Bunun
altındaki emülsiyon tabakası ise ortokromatiktir, yani mavi ve
yeşil ışıklara karşı duyarlıdır. Film üzerine düşen mavi ışıkların
büyük bir kısmı birinci emülsiyon tabakası tarafından emilirse
de ikinci tabakaya, yani yeşil ışıklara karşı duyarlı olan emülsiyon
tabakasına sızan mavi ışınlar bu tabakayı etkileyecek kadar kuvvetlidir.
Bu nedenle ikinci emülsiyon tabakası üzerine hiç bir mavi ışığın
sızmaması için birinci ve ikinci emülsiyon tabakaları arasında
sarı boyalı bir jelatin tabaka bulunur. Bu sarı jelatin tabaka
mavi ışınları emer ve ikinci emülsiyon tabakası üzerine yalnızca
kırmızı ve yeşil ışınların düşmesini sağlar. İkinci emülsiyon
tabakası ise üzerine düşen bu kırmızı ve yeşil ışınlardan yalnızca
yeşil ışığı saptar. En altta ise kırmızı ışığa karşı duyarlı olan
üçüncü emülsiyon tabakası bulunur. Bu tabakanın yeşil ışığa karşı
duyarlığı o kadar azdır ki, ikinci emülsiyon tabakasından geçip
de kırmızı ışığa duyarlı üçüncü emülsiyon tabakası üzerine düşen
yeşil ışığı süzmek için bir filtre gerekmez. Böylece bir görüntüyü
oluşturan üç ana renk üç ayrı emülsiyon tabakasında saptanmış
olur.
Renkli filmlerin hızlarını en üstteki mavi ışınlara karşı duyarlı
olan emülsiyon tabakasının hızı belirler. İkinci ve üçüncü emülsiyon
tabakalarının hızları birinci emülsiyon tabakasına göre daha hızlıdır.
Çünkü birinci tabakadan geçerek ikinci ve üçüncü tabaka üzerine
düşen ışığın yoğunluğu ve miktarı azalmıştır. Her iki tabakanın
da birinci tabakaya göre eşit miktarda etkilenmesi bakımından
bu tabakaların birinciye oranla daha hızlı olmaları gerekir.
Üçüncü emülsiyon tabakası ile filmin plastik tabanı arasında
da yansımalara engel olacak antihalo tabakası bulunur.
RENKLİ NEGATİF FİLMLER
Renkli negatif filmlerde, aynen reversal filmlerde olduğu gibi,
üç değişik renge karşı duyarlı üç emülsiyon tabakası ile bir sarı
filtre tabakası bulunur. Revarsal filmlerden ayrımları, görüntülerin
negatif olması ve poz zamanı genişliğinin çok daha fazla olmasıdır.
Renkli negatif filmlerde, renkli negatif görüntü siyah-beyaz
negatif filmlerde olduğu gibi açıklık, koyuluk bakımından konunun
tamamıyla tersidir ve renkli negatif filmlerde bir konunun rengi,
o rengin çıkarıcısı olan renkte görülür. Örneğin kırmızı renkli
bir konu yeşil, mavi ise sarı olarak görülür. Bütün renkli filmlerde
kırmızı konular yeşil, diğer renkler ise çeşitli filmlerde ufak
ayrıntılar gösterir.
Renkli negatif film, beş ana tabakadan oluşmuştur. Bu
tabakaların üç tanesinin her biri farklı renge duyarlıdır. Diğer
iki tanesi ise filtredir. Ek olarak tabakalar üstte ve altta koruyucular
ve emülsiyonları tutar. Film ışığa tutuluğunda (gizli görüntü)
“ halidelerin” ve “coupler” in (küplerin ve kürelerin) karışımının
görünümü değişmez. Banyo işlemi sırasında (renkli banyo) küpler
ışık değişiminin etkisiyle gümüş rengine döner. Birleştirilmiş
coupler (küreler) renklendirilir. Son olarak (beyazlatıcılar ve
saptayıcılar) gümüş renktekiler ve değişmeyen küreler beyazlaştırılarak
kaybolur, sadece renklendirilenler kalır.
RENKLİ NEGATİF FİLM HATALARI
Siyah-beyaz filmlerde pratik yapmanız renkli negatifleri daha
iyi anlamanıza yardımcı olur. Sonuçları değerlendirmek açısından,
renkli filmler, siyah-beyaz filmlere göre daha az güvenilirdir.
Ama bu onun daha kolay olduğunu göstermez. Turuncu maskenin karanlıkta
(renksizde) ve renklide küçük farklılıkları vardır, güçlü renkler
kendilerini tamamlayanlarla görülür. Bu iki öğe karıştırılınca
genel rengi verir. Bununla beraber, en önemli problemler tek başlarına
filmlerde görülür, aşağıdaki örneklerde olduğu gibi.
|
Film bozulduğunda veya yıkanmış film kuruması için asılıp,
temizlenirken fotoğraf makinasında oluşan çizikler, yatay
ve çoğunlukla mavi renkte görünür.
|
|
Fotoğraf makinasının arkasını açma sonucu oluşan
ışık sızması; slayt filmlerdeki mat (donuk, soluk) ve turuncu
rengin tersine koyu ve mavi-yeşil şekilde görüntü verir. |
|
Sınır çizgilerini (perforeler) aşan puslu görüntü,
karanlık odadaki bir ışık sızmasını işaret etmektedir. |
|
Koyu mürekkep lekeleri, banyo sırasında kimyasallardan
birinin, banyo sürecindeki filme bulaşmasının sonucudur. Buna
tankın iyi temizlenmemiş veya banyo sırasında başka bir kimyasalın
tank içine dökülmesinden kaynaklanmış olabilir. |
|
Tamamen siyah (karanlık) bir görüntü, filmin
aşırı miktarda ışığa maruz kaldığını gösterir. Her şey, perforeler
de dahil silinmiştir. |
|
Aşırı yıkama; yoğun parlaklık, fazla kontrastlık
ve daha koyu perfore ve kenar işaretleri verir. |
|
Az yıkanmış filmler, perforeleri dahil genel
olarak zayıftır. Bu negatif donuk, cansız ve kısa ömürlü bir
baskı oluşturacaktır. |
|
Yıkama süresi tam olan bu film, 2 stop fazla
pozlanmıştır. Bu da filme fazla yıkanmış görüntüsü vermektedir.
Fakat gölgeler detay gösterir. |
|
Yukarıdaki ve aşağıdaki pozları karşılaştırmak
için kullanınız. |
|
Bu negatif normal banyo sürecinden geçmiştir
(bunu perforelerden anlayabilirsiniz). Pozlama süresi az olan
negatifin, parlak yerlerde detayı iyidir. Fakat koyu tonlar
donuk, cansız bir baskı oluşturur. |
RENKLİ REVERSAL (DİA, SLAYT, SAYDAM) FİLMLER
Reversal filmler, banyo (develope) edildikten sonra pozitif denilen
görüntü veren yani pozitif ya da slayt denilen sonuçları veren
filmlerdir. Üç ana tipte renkli reversal film vardır.
1 -Renk meydana getirici kimyasal maddeleri emülsiyon içinde
uzun zincir molekülleri halinde saptanmış Agfacolor tipi filmler.
2 -Renk meydana getirici kimyasal maddeleri emülsiyon içinde
ufak yağ habbecikleri halinde bulunan Ektachrome tipi filmler.
3 -Renk meydana getirici kimyasal maddeleri banyo (developer)
eriyiği içinde olan Kodachrome tipi filmler.
Hangi tip olursa olsun bütün reversal filmler üç emülsiyon tabakası,
bir sarı jelatin filtre tabakası ve genellikle emülsiyon tabakalarını
birbirlerinden ayıran saf jelatin tabakaya sahiptirler Ve sonuç
görüntü emülsiyon tabakalarında konunun renklerinin tonlarıyla
oranlı olarak üç emülsiyon tabakasında oluşan üç saydam pozitif
boya görüntünün birleşmesinden oluşur.
|